Δον Κιχώτης: Ισπανός ή οικουμενικός; (της Βιργινίας Χορμοβίτη)

Διαβάζοντας αυτό το κορυφαίο έργο αναρωτιέται κανείς: τι είναι ο Δον Κιχώτης; Ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες δημιούργησε όχι μόνο ένα διαχρονικό χαρακτήρα της παγκόσμιας λογοτεχνίας αλλά και ένα σύμβολο. Ένα σύμβολο που δεν περιορίζεται στα στενά πλαίσια του χωροχρόνου και των κοινωνικών τάξεων. Ο Δον Κιχώτης αντιπροσωπεύει έναν κόσμο φανταστικό και ταυτόχρονα πραγματικό, όπου το Ταξίδι, κυριολεκτικά και μεταφορικά, αποτελεί τη βάση προς την αυτογνωσία και τον δρόμο προς την αναζήτηση της υποκειμενικής και αντικειμενικής αλήθειας του κάθε όντος. Ενδεικτικά αναφέρουμε τον ακόλουθο διάλογο:

Κιχώτης: Τι θα έλεγες για ένα μεγάλο ταξίδι;

Σάντσο: Στην πρωτεύουσα;

Κιχώτης: Όχι. (...) Δεν μπορείς να καταλάβεις. Δε σ΄αφήνει το περιορισμένο σου μυαλό. Υπάρχει ένας κόσμος έξω απ΄την πρωτεύουσα. Υπάρχει κι άλλος κόσμος. Πιο μακριά!

Ο Δον Κιχώτης είναι ο κάθε άνθρωπος που διψά για δικαιοσύνη και μια ζωή δίχως πιέσεις και συμβιβασμούς: “Η ελευθερία, Σάντσο, είναι ένα από τα πιο πολύτιμα δώρα που έδωσαν στους ανθρώπους οι ουρανοί· (...) Για την ελευθερία, όπως για την τιμή κανείς μπορεί και οφείλει να ρισκάρει στη ζωή ενώ, αντίθετα, τα δεσμά είναι το μεγαλύτερο κακό που μπορεί να έρθει στους ανθρώπους”.

Κιχώτης και Πάντσα: ο ιδεαλισμός και ο ρεαλισμός, το όνειρο και το πρακτικό κομμάτι της ζωής αλληλοσυμπληρώνονται. Δύο αρχετυπικές φιγούρες που οδηγούνται στην αυτομεταμόρφωση μέσα από την αρμονική συνύπαρξη των αντιθέτων αλλά και την εξισορρόπηση του δυαδισμού -ζητούμενο κάθε εποχής.

Βιργινία Χορμοβίτη

Καθηγήτρια Ιταλικής & Ισπανικής Φιλολογίας

Υποψήφια Διδάκτορας Α.Π.Θ.

Don Quijote: ¿español o universal?

Leyendo esta obra cumbre se pregunta: ¿qué es Don Quijote? Miguel de Cervantes creó no solamente un personaje perpetuo de la literatura mundial sino un símbolo. Un símbolo que no se limita en los estrechos marcos del espacio, del tiempo y de las clases sociales. Don Quijote representa un mundo imaginario, y, a la vez, real, donde el Viaje, literalmente y figuradamente, constituye la base hacia el autoconocimiento y el camino hacia la búsqueda de la subjetiva y objetiva verdad de cada ser humano. Indicativamente referimos el siguiente dialogo:

Quijote: ¿Qué te parecería un gran viaje?

Sancho: ¿A la capital? (…)

Quijote: No. (…) No puedes entender. No te deja tu mente limitada. Hay un mundo afuera de la capital. Hay otro mundo. ¡Más allá!

Don quijote es cada hombre que tiene sed de la justicia y de una vida sin presiones y compromisos: “La libertad, Sancho, es uno de los más preciosos dones que a los hombres dieron los cielos; (…) Por la libertad, así como por la honra, se puede y debe aventurar la vida, y, por el contrario, el cautiverio es el mayor mal que puede venir a los hombres”.

Quijote y Pancha: el idealismo y el realismo, el sueño y el sentido práctico de la vida se autocomplementan. Dos figuras arquetípicas que se conducen a la autometamorfosis a través de la armónica convivencia de los opuestos y del equilibrismo del dualismo - meta de cada época.

Virginia Jormoviti

Don Chisciotte: spagnolo o universale?

Leggendo questo capolavoro si chiede: che cosa è Don Chisciotte? Miguel de Cervantes ha creato non solo un carattere perpetuo della letteratura mondiale, ma un simbolo. Un simbolo che non si limita ai confini stretti dello spazio, del tempo e delle classi sociali. Don Chisciotte rappresenta un mondo immaginario, e, allo stesso tempo reale, dove il Viaggio, in senso letterale e figurato, è la base di conoscenza di sé e il percorso per trovare la Verità oggettiva e soggettiva di ogni essere umano. Indicativamente riferiamo il seguente dialogo:

Don Chisciotte: Che ne diresti di un grande viaggio?

Sancio: A la capitale?

Don Chisciotte: No. (...) Non puoi capire. Non ti lascia la tua mente limitata. C'è un mondo al di fuori della capitale. C'è un altro mondo. Al di lá!

Don Chisciotte é ogni uomo che ha sete di giustizia e di una vita senza pressioni e impegni: “La libertà, Sancio, è uno dei doni più preziosi che il cielo ha dato agli uomini, (...) Per la libertà, come per l'onore, si può e deve rischiare la vita e, d'altra parte, la prigionia è il più grande male che possa capitare agli uomini”.

Chisciotte e Pancha: l´idealismo ed il realismo, il sonno e la praticità della vita si autocomplementano. Due figure archetipiche che conducono alla autometamorfosis attraverso la coesistenza armoniosa degli opposti ed il bilanciamento del dualismo - obiettivo di ogni era.

Virginia Chormoviti